فیلم «زیبایی والا»[1] به کارگردانی «پائولو سورنتینو»[2] (2013) است که توانست جوایز بسیاری را برباید؛ نویسندگان اثر «پائولو سورنتینو» و «امبرتو کُنتارلّو»[3] هستند که موضوع و ساختاری بسیار جذاب را برای فیلم خویش انتخاب کردهاند. آن دو در گذشته فیلم «این باید همان مکان باشد»[4] (2011) را هم در پروندهی کاری خود دارند که مانند فیلم زیبایی والا دیده نشد.
فیلم زیبایی والا چه در ساختار فیلمنامه، چه در کارگردانی و چه در فیلمبرداری خود روابط «بینامتنی»[5] و «ارجاعی»[6] زیادی به تاریخ سینمای ایتالیا مخصوصا آثار «فدریکو فلینی»[7] و آثار نویسندگان ادبی-فلسفی از قبیل: «فئودور داستایفسکی»[8] و «آلبر کامو»[9] دارد. در آخر باید اذعان کرد، نکته مشترک تمام این آثار «وجود» و «سیر و سلوک کشف حقیقت» است.
یکی از ارکان تأثیرگذار
آثار هنری «سیر و سلوک کشف حقیقت» است؛ در آثار کلاسیکی مانند: «اودیپ»[10]، «هملت»[11] و «فاوست»[12] که تأثیرگذارترین شخصیتهای
نمایشی و حتی اسطورهای دوران درام هستند؛ عنصر «کشف حقیقت» و «سیر وسلوک درونی
قهرمان» نکتهی کلیدی است. همین عنصر طلایی را در آثار ژانر «کاراگاهی» مانند
«شرلوک هلمز»[13]
هم شاهد هستیم که بسیار مخاطب را درگیر خود
میسازند. در فیلمنامه زیبایی والا ما با نویسندهای به نام «جپ گامباردلا»[14] طرف هستیم که افکار «چپ
سیاسی» داشته است و بسیار در کار خود موفق بوده است؛ ولی سالها است کتابی ننوشته
و خود را غرق در «لذت»، «تفریحات کور و بی هدف»، «مهمانیهای پر زرق و برق» و «همنشینیهای
پوچ» کرده است. گویی در جایی ذهن او متوفق
شده است و «معنا»ی زندگی خود را از دست داده است؛ بنابراین، دست به «سیر و سلوک
کشف زیبایی والا» و در موازی آن «سیر و سلوک کشف حقیقت-معنا» در شهر رم میزند. در
آخر به قسمتی از سکانس پایانی فیلمنامه توجه کنید:
خارجی – لب پرتگاهی بر بالای دریا- انتهای روز
[فلاشبکی از گذشته جپ و عشق دوران جوانیاش در همان پرتگاه میبینیم؛ سپس، مادر روحانی فرتوت با سختی بر زمین میخزد و به سمت دوربین میآید؛ مادر روحانی در حین مونولگ درونی جپ جان خود را از دست میدهد. صدای موسیقی که حالت کلیسایی دارد در پس زمینه شنیده میشود]
جپ گامباردلا: همیشه اینطوری تموم میشه. با «مرگ». ولی اول «زندگی» بوده که زیر فلان و بهمان پنهان شده بود. همش زیر پچپچهها و نجواهای ریز و درشت. خاموش و احساساتی...
[1] The Great Beauty
[2] Paolo Sorrentino
[4] This Must Be the Place
[5] intertextuality
[6] Referential
[7] Federico Fellini
[8] fyodor dostoevsky
[10] oedipus
[11] Hamlet
[13] sherlock holmes
